• START
• CZYTELNIA
  • Stany zachowania banknotów
    według IBNS
  • Banknoty testowe i druki
    zabezpieczone PWPW
  • Zobaczyć niewidoczne (UV i IR)
  • Cichociemni - projekt
    banknotu promocyjnego
  • Podróż z banknotem
    testowym Kraków
• KONTAKT

AFRYKA

AMERYKA PŁN

AMERYKA PŁD

AUSTRALIA I OCEANIA

AZJA

EUROPA

POLSKA

Banknoty Generalnego Gubernatorstwa Warszawskiego
1916 (1917)

Banknoty niemieckich władz okupacyjnych dla terenów wschodnich 1916-1918

Banknoty Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939

Banknoty okupacji
niemieckiej dla
Generalnego Gubernatorstwa
Polski 1940-1941

Banknoty getta w Łodzi
1940

Banknoty Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) 1944-1989

Banknoty Rzeczypospolitej Polskiej od 1990

100 rubli - Imperium Rosyjskie

Nominał:	100 rubli
Data emisji:	1910
Seria i numer:	БТ 128560
Wymiar:	260 mm x 122 mm
Znak wodny:	Na całej powierzchni banknotu widnieją liczby „100” umieszczone prostopadle do siebie i usytuowane pod kątem 45° względem krawędzi banknotu. W niezadrukowanym polu znajduje się dodatkowo portret cesarzowej Katarzyny II.
Strona przednia: Strona przednia składa się z niezadrukowanego pola ze znakiem wodnym po lewej stronie i dużego zadrukowanego pola po prawej stronie. W centrum dominuje umieszczony w ozdobnym kartuszu napis „ГОСУДАРСТВЕННЫЙ КРЕДИТНЫЙ БИЛЕТЪ СТО РУБЛЕЙ”. Znajdujące się u góry gałązki palm i wawrzynu symbolizują pokój i zwycięstwo, a okalające kartusz po bokach owoce stanowią metaforę dobrobytu. W pobliżu górnego marginesu dostrzegamy dwie rozety giloszowe z liczbą „100”, a na środku w pobliżu dolnej krawędzi w ozdobnej ramce zamieszczono tekst „Государственный банкъ размениваетъ кредитные билеты на золотую монету безъ ограниченiя суммы (1 р. = 1/15 имперiала, содержитъ 17,424 долей чистаго золота).” (pol. Państwowy Bank wymienia bilety kredytowe na złotą monetę bez ograniczeń kwoty (1 rubel = 1/15 imperiała, o zawartości 17,424 doli czystego złota)). W lewym górnym rogu zadrukowanego pola wewnątrz laurowego wieńca znajduje się Mały Herb Cesarstwa Rosyjskiego z 1883 roku. Ukazuje on dwugłowego czarnego orła koronowanego dwoma srebrnymi koronami cesarskimi, nad którymi znajduje się duża korona z trzepoczącymi dwoma końcami błękitnej wstęgi orderu Świętego Andrzeja. Orzeł w złotych szponach trzyma złote berło i złote jabłko stanowiące insygnia władzy carskiej. Na piersi orła znajduje się herb Moskwy przedstawiający na czerwonej tarczy herbowej ze złotymi krawędziami Świętego Jerzego w srebrnej zbroi i lazurowym płaszczu. Dosiadając białego konia, zabija on złotą włócznią zwięczoną krzyżem złotego smoka z zielonymi skrzydłami. Herb otacza łańcuch Orderu Świętego Andrzeja Apostoła Pierwszego Powołania. Na skrzydłach orła znajdują się herby ośmiu prowincji cesarstwa: - herb Kazania (w srebrnej tarczy czarny tatarski mityczny stwór Garynica ze złotą koroną, jego język, skrzydła i ogon jest koloru szkarłatnego, a dziób i pazury koloru złotego), - herb Astrachania (w lazurowej tarczy złota korona, podobna do królewskiej, z pięcioma łukami i zieloną podszewką, pod koroną srebrny wschodni miecz ze złotą rękojeścią), - herb Królestwa Polskiego (w szkarłatnej tarczy srebrny orzeł w koronie ze złotym dziobem i pazurami), - herb Syberii (w gronostajowej tarczy dwa czarne sobole, stojące na tylnych łapach i podtrzymujące jedną przednią łapą złotą pięcioramienną koronę, a drugą szkarłatny łuk i dwie skierowane ostrzem w dół strzały), - herb Chersonezu Taurydzkiego (w złotej tarczy dwugłowy czarny orzeł z koronami, dziobami i szponami w kolorze złotym, na piersi orła znajduje się granatowa tarcza ze złotym ośmioramiennym krzyżem), - herb Gruzji (w złotej tarczy święty Jerzy w lazurowej zbroi i szkarłatnej pelerynie dosiadając czarnego konia pokrytego szkarłatną tkaniną, uderza czerwoną włócznią zielonego smoka z czarnymi skrzydłami), - herb połączonych Wielkich Księstw Kijowa, Włodzimierza i Nowogrodu (w pierwszej lazurowej części herb Kijowa: święty Michał w srebrnych szatach i zbroi trzyma płonący miecz oraz tarczę; w drugiej srebrnej części herb Nowogrodu: dwa czarne niedźwiedzie wspierają się o złoty fotel ze szkarłatną poduszką, na fotelu umieszczony jest krzyż i berło, nad fotelem znajduje się złoty trójząb z płonącymi świecami, na lazurowym brzegu tarczy dwie srebrne ryby; w trzeciej szkarłatnej części herb Włodzimierza: złoty lew w koronie ozdobionej kolorowymi kamieniami trzyma w prawej łapie długi srebrny krzyż), - herb Wielkiego Księstwa Finlandii (w szkarłatnej tarczy złoty lew w koronie z prostym mieczem w prawej łapie i zakrzywiony miecz w lewej łapie, w tle widnieje osiem srebrnych róż).   Pod herbem Imperium Rosyjskiego w ozdobnej ramce z kolorowym wzorzystym tłem umieszczono tekst: „1. Разменъ Государственных кредитныхъ билетовъ на золотую монету обеспечивается всемъ достоянiемъ Государства. 2. Государственные кредитные билеты имеютъ хожденiе по всей Имперiи наравне с золотою монетою. 3. За подделку кредитныхъ билетовъ виновный подвергается лишенiю всехъ правъ состоянiя и ссылке въ каторжную работу.” (pol. 1. Wymiana państwowych biletów kredytowych na złotą monetę zabezpieczona całym majątkiem Państwa. 2. Państwowe bilety kredytowe znajdują się w obiegu na całym obszarze Cesarstwa na równi ze złotymi monetami. 3. Za podrabianie biletów kredytowych winowajca podlega pozbawieniu wszystkich praw majątkowych i zsyłce na roboty przymusowe). Poniżej widnieje data „1910”.   W prawym górnym rogu w wieńcu laurowym monogram cara Mikołaja II urodzonego 18 maja 1868 roku w Carskim Siole. Był synem następcy tronu Aleksandra Aleksandrowicza Romanowa (późniejszego cara Aleksandra III) i Marii Fiodorowny. Od najmłodszych lat na polecenie ojca był wychowywany z największą możliwą prostotą w prawie całkowitej izolacji od świata zewnętrznego. Na jego wykształcenie znaczny wpływ wywarł Konstantin Pobiedonoscew, który był jego głównym wychowawcą. Uczył się języków obcych, matematyki, ekonomii, historii, literatury, geografii, prawa oraz wojskowości (teoria i praktyka). Był osobą religijną. 6 maja 1884 roku złożył uroczystą przysięgę wierności ojcu-carowi. W kolejnych latach otrzymał wiele honorowych wysokich tytułów wojskowych, np.: komendant I Baterii Kawalerii Gwardyjskiej, dowódca Szwadronu Huzarów Gwardyjskiego Pułku Carskiej Wysokości. Pomimo bycia następcą tronu nie interesowała go polityka. W 1890 roku na polecenie Aleksandra III został wysłany w podróż zagraniczną przez Egipt, Indie, Cejlon, Syjam, Singapur i Japonię, gdzie miał zapoznać się z kulturą odwiedzanych krajów. W wyniku ran odniesionych od samurajskiego miecza w Japonii młody carewicz przerwał egzotyczną wojaż i powrócił do ojczyzny. Był zadurzony w Alicji Heskiej, lecz jego rodzice byli przeciwni temu związkowi. Po zgodzie Alicji na zmianę wiary 7 kwietnia 1894 ogłoszono oficjalnie ich zaręczyny. Stan zdrowia Aleksandra III uległ pogorszeniu i Mikołaj objął większość obowiązków państwowych. 1 listopada 1894 roku zmarł Aleksander III i jeszcze tego samego dnia Mikołaj został ogłoszony carem. Uroczysta koronacja odbyła się 26 maja 1896 po zakończeniu żałoby. Ślub Mikołaja II z narzeczoną odbył się 26 listopada 1896 roku. Przed mariażem Alicja przeszła na prawosławie i zmieniła imię na Aleksandra Fiodorowna. W polityce wewnętrznej postępował zgodnie z tradycyjnym samowładztwem, uważając wszelkie próby udziału ludności w rządach za wręcz śmieszne i nierealne. W polityce zagranicznej z pewnymi wahaniami kontynuował zawarte z Francją przymierze, dążąc jednocześnie do poszerzenia wpływów na Bałkanach i w Azji. Był przeciwny jakiejkolwiek formą autonomii Królestwa Polskiego nazywanego od 1867 roku Krajem Nadwiślańskim. W 1904 roku sprowokował konflikt z Japonią, który zakończył się w 1905 roku zwycięstwem kraju kwitnącej wiśni. 22 stycznia 1905 roku doszło do krwawego stłumienia demonstracji niezadowolonych z rządów cara robotników w Petersburgu. Wydarzenie to nazwane „krwawą niedzielą” zapoczątkowało wybuch w Rosji rewolucji skierowanej przeciwko uciskowi ludności imperium. Rozszerzający się strajk zmusił Mikołaju II do wydania 19 sierpnia 1905 roku manifestu powołującego do życia Dumę Państwową stanowiącą organ doradczy cara. 30 października 1905 roku car wydał manifest październikowy znoszący część represji (wolność słowa, wyznania i stowarzyszeń) oraz dający Dumie Państwowej uprawnienia ustawodawcze. Mianowany premierem w 1906 roku Piotr Stołpin przy pomocy siły stłumił powstanie i między innymi dzięki zmianie ordynacji wyborczej przywrócił osobiste rządy Mikołaja II. Od 1907 roku coraz większy wpływ na rządy na dworze Romanowów miał Grigorij Rasputin, który rzekomo miał ratować życie chorego na hemofilię syna cara Aleksego. Po wybuchu I wojny światowej popularność Mikołaja II chwilowo wzrosła jednak kolejne porażki wznowiły niezadowolenie społeczne. W grudniu 1916 roku spiskowcy zabili uważanego powszechnie za szpiega niemieckiego Rasputina, a część deputowanych Dumy Państwowej rozpoczęła przygotowania do przewrotu pałacowego. W 1917 roku wybuchła rewolucja lutowa. Wyłoniony wówczas Rząd Tymczasowy zmusił Mikołaja II do abdykacji 15 marca 1917. Po kilku dniach carska rodzina została zamknięta w areszcie domowym w Carskim Siole, a w sierpniu 1917 prewieziono ich do Tobolska. Po wybuchu rewolucji październikowej bolszewicy uwięzili Mikołaja II wraz z najbliższymi w Jekaterynburgu. W obliczu zbliżającego się do miasta Czechosłowackiego Korpusu i Uralskiej Rady Delegatów Robotniczych, Chłopskich i Żołnierskich za zgodą Lenina cała rodzina carska została zamordowana. Ciała zostały porzucone w dawnej kopalni rudy żelaza. Szczątki Mikołaja II zostały odnalezione w 1991 roku i złożone w soborze Twierdzy Petropawłowskiej. W 2000 roku Mikołaj II został beatyfikowany przez rosyjską Cerkiew prawosławną jako męczennik za wiarę. Druk w kolorze czarnym. Poddruk offsetowy beżowy, zielony i malinowy.
Strona odwrotna: Z lewej strony w zdobionym medalionie widnieje portret Katarzyny II wykonany na podstawie obrazu autorstwa Jana Chrzciciela Lampiego. Urodziła się ona jako Zofia Fryderyka Augusta w maju 1729 roku w Szczecinie. Była córką pruskiego generała Christiana Augusta von Anhalt-Zerbst i księżnej holsztyńskiej Joanny Elżbiety. Wybrana przez cesarzową Elżbietę na żonę przyszłego następcy tronu księcia holsztyńskiego Karola Piotra przybyła w 1744 roku do Petersburga. Rok później przyjęła imię Katarzyna na chrzcie prawosławnym i wzięła ślub z księciem. W 1754 urodziła syna Pawła. W lutym 1762 roku po śmierci Elżbiety Piotr przejął władzę i zasiadł na tronie jako Piotr III. Złe zarządzanie wojskiem (wycofanie się ze zwycięskiej dla Rosji wojny siedmioletniej 1756-1763, wprowadzenie do armii wzorów z armii pruskiej) i konfiskata ziem kościelnych przysporzyły mu wielu wrogów. Źle traktowana przez nadużywającego alkohol męża Katarzyna w połowie 1762 przy pomocy wojska przeprowadziła przewrót w pałacu, zmuszając Piotra III do abdykacji. Kilka dni później car został zamordowany, a Katarzyna 9 lipca 1762 roku objęła samodzielną władzę. Chcąc przypodobać się szlachcie, potwierdziła manifest Piotra III pozwalający na wyjazdy za granicę oraz uwalniający szlachtę od obowiązku służby państwowej. W wyniku przejęcia majątków kościelnych los chłopów cerkiewnych uległ polepszeniu, gdyż otrzymali oni na własność ziemie, które wcześniej uprawiali. Jednocześnie znacznemu pogorszeniu uległ byt chłopów szlacheckich. W latach 1765-1767 caryca ustaliła prawo umożliwiające zsyłkę chłopów na katorgę, bez prawa do złożenia skargi na panów. W 1764 roku zlikwidowała hetmanat ukraiński. Po śmierci króla Polski Augusta III jego następcą w 1764 roku w obecności wojsk rosyjskich został wybrany były kochanek Katarzyny II Stanisław August Poniatowski (jego koronacja odbyła się 25 listopada w dniu urodzin carycy). Udało się jej skutecznie powstrzymać plany reformatorskie Poniatowskiego i stronnictwa Czartoryskich nazywanego Familią i w 1768 została uznana gwarantką praw kardynalnych przez zastraszony sejm. Wprowadzone wówczas równouprawnienie innowierców przyczyniło się do zawiązania konfederacji barskiej w lutym 1768 roku skierowanej przeciw królowi Rzeczpostoplitej i Rosji. Armia carska dość szybko poskromiła konfederatów, zmuszając ich do przeniesienia działań zbrojnych na Ukrainę, gdzie wybuchło antypolskie powstanie chłopskie. Na początku Katarzyna popierała potajemnie powstańców, aby potem wraz z wojskami koronnymi je stłumić. Turcja wobec angażu wojsk rosyjskich w walce z konfederatami barskimi wypowiedziała wojnę Rosji 25 września 1768 roku. Po licznych klęskach ze strony tureckiej podpisano w 1774 roku pokój w Küczük Kajnardży, dający Rosji dostęp do Morza Czarnego. Po długich namowach Katarzyna II zrezygnowała z protektoratu całej Rzeczypospolitej i zgodziła się na proponowany przez króla pruskiego Fryderyka II rozbiór Polski, który został zatwierdzony traktatem w 1772 roku. W styczniu 1773 roku na Powołżu w Rosji wybuchło powstanie chłopskie kierowane przez Jemieliana Iwanowicza Pugaczowa, który podawał się za cudownie ocalałego Piotra III, dzięki czemu chciał uzyskać przychylność chłopów. Powstanie trwało 3 lata i zostało stłumione dopiero po zakończeniu wojny z Turcją. Obnażyło ono słabość władz terenowych, co skłoniło Katarzynę II do zwiększenia liczby guberni do 50. Gubernatorzy zyskali dodatkowe uprawnienia, a na czele powiatów stanęli kapitanowie-isprawnicy. Cesarzowa utworzyła wówczas Izbę Karną i Izbę Cywilną, którym podporządkowano sądy stanowe niższego szczebla. Dodatkowo w guberniach wprowadzono izby skarbowe a w powiatach kasy skarbowe. Cały czas snuła plany poszerzenia swoich wpływów w rejonie Morza Czarnego, skutkiem czego było anektowanie chanatu krymskiego w 1783 roku. Do 1784 Rosja zajęła Kamczatkę i Półwysep Czukocki, a także opanowała Alaskę. Zajęcie chanatu stało się zarzewiem kolejnego konfliktu z Turcją trwającego w latach 1787-1792. W początkowym etapie walk Rosja ponosiła klęski, lecz po 1789 roku sytuacja się odwróciła i w 1792 roku podpisano pokój w Jassach zatwierdzający wszystkie wcześniejsze zdobycze imperium na północ od Morza Czarnego. Konflikt rosyjsko-turecki wykorzystała Polska, gdzie podczas nieobecność wojsk carskich Sejm Wielki (1788-1792) wprowadził wiele reform i ratyfikowano w 1791 roku konstytucję 3 maja wzorowaną na hasłach rewolucji francuskiej, co znacznie osłabiało pozycję Katarzyny II. Caryca poparła konfederację targowicką skierowaną przeciwko Stanisławowi Poniatowskiemu oraz konstytucji 3 maja i rozpoczęła interwencję zbrojną w Rzeczypospolitej, gdzie bez większych problemów pokonała wojska koronne. Wraz z Austrią w 1793 roku dokonała II rozbioru Polski. Przeciwko takiemu obrotowi sprawy wybuchło w 1794 roku powstanie kościuszkowskie, które mimo początkowych sukcesów zostało stłumione przez A.Suworowa. Skutkiem kolejnego nieposłuszeństwa Polaków względem cesarzowej był III rozbiór Polski w 1795 roku, w którym obok Rosji udział wzięła Austria i Prusy - rozbiór ten wymazał Polskę z map Europy na 123 lata. W 1795 roku Katarzyna II przystąpiła do koalicji antyfrancuskiej obok Wielkiej Brytanii i Austrii. Zmarła nagle 17 listopada 1796 roku w Carskim Siole podczas przygotowań do interwencji zbrojnej przeciwko rewolucji francuskiej. Za jej panowania Rosja znacznie rozszerzyła swoje granice i wzmocniła swój potencjał gospodarczy, dzięki czemu jest uważana za jednego z najwybitniejszych władców Rosji. Zwieńczeniem działalności reformatorskiej Katarzyny II były przywileje wydane w 1785 roku dla szlachty i miast. Potwierdzały one dotychczasowe prawa szlachty, która zyskała samorząd terytorialny. Przywilej dla miast podzielił ludność na 6 kategorii w zależności od statusu majątkowego oraz dawał mieszkańcom miast prawo wyboru głowy miasta i Ogólnej Dumy Miejskiej.    Z prawej strony w kwadratowej ramce w wieńcu laurowym znajduje się monogram Katarzyny II utworzony z litery „E” (Ekaterina) i rzymskiej cyfry II. Wyżej widnieje róg obfitości. Po lewej stronie portretu znajduje się alegoryczna postać mężczyzny w starodawnym stroju z mieczem i gałązkami laurowymi w dłoni. W prawym górnym i dolnym rogu zadrukowanego pola znajduje się liczba „100” w rozetach, pomiędzy którymi jest kolumna w kształcie wazonu. Całość zdobią elementy architektoniczne w stylu barokowym i rokokowym. Druk w kolorze czarnym, poddruk beżowy.
Podpisy:	Управляющiй (Kierownik): Алексей Владимирович Коншин (Konshin) Кассиръ (Kasjer): Наумов (Naumov)
Autor:	Autorem strony przedniej i odwrotnej banknotu jest Ри́хард Ге́рманович За́риньш (Rihards Zariņš).
W obiegu:	od 25 października 1911 do 8 września 1922
Drukarnia:	Экспедиция заготовления государственных бумаг, Sankt Petersburg
Ciekawostki:	Wiele osób posiadających bannknot 100 rubli z 1910 roku myśli, że pochodzi on z czasów panowania Katarzyny II, co nie jest prawdą. Wszystkie banknoty tej serii począwszy od 25 rubli na jedenej ze stron przedstawiają cara z przeszłości kontynuując tym samym tradycje poprzednich emisji pieniądza papierowego. Banknoty z podpisem kierownika banku „А.Коншин” emitował rząd carski (serie АА - ДГ, lata druku 1910-1914), a z podpisem „И.Шипов” rząd carski (serie ДД - ЗЛ, lata druku 1914-1916), rząd tymczasowy (serie ЗМ - КН) i rząd ZSRR (serie КО - МН).

‹ Wstecz